Burgerschap
Betekenis burgerschap en burgerschapseducatie.
Onze huidige samenleving wordt gekenmerkt door een grote diversiteit op sociaal-politiek en cultureel vlak. Deze maatschappelijk uitdagende context vraagt om het bevorderen van burgerschapscompetenties bij jongeren, zeker omdat blijkt dat de Vlaamse schoolcultuur maar weinig democratisch is (HLN, 2017). Burgerschapseducatie maakt integraal deel uit van de opdracht van scholen. Van scholen wordt verwacht dat zij hun leerlingen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve burgers (Kavadias & Dehertogh, 2010).
Sinds 1 september 2019 zijn de nieuwe eindtermen inzake burgerschapseducatie voor de eerste graad (A en B stroom) van het secundair onderwijs van kracht.
Vzw SODAplus zet actief in op burgerschapseducatie. Aldus Jo Coeman, gewezen onderwijsinspecteur: “Scholen moeten werken aan burgerzin, verdraagzaamheid tegenover medeleerlingen van alle onderwijsvormen is belangrijk, en jammer genoeg heerst daar nu nog een grote kloof tussen ASO en TSO/BSO. SODA is een mooi initiatief om leerlingen terug fier te laten zijn op hun eigen onderwijsvorm.”
Op welke manier werkt SODA aan burgerschap?
Leerlingen uit de derde graad secundair onderwijs geven aan het belangrijk om de wet na te leven, hard te werken en zich in te zetten voor het economisch welzijn van hun familie (AHOVOKS, 2017). Allemaal competenties die in het later (professioneel) leven belangrijk zijn en die vzw SODAplus door middel van het SODA-attest al vanaf het secundair onderwijs wil bewerkstelligen.
Vzw SODAplus zet op in op volgende uitgangspunten die aansluiten bij de eindtermen Burgerschapscompetenties (Onderwijs Vlaanderen, 2019):
- Omgaan met diversiteit in het samenleven en het samenwerken: er wordt verwacht van leerlingen dat ze zelf respectvol en constructief omgaan met diverse anderen. SODA scholen zijn scholen die op een positieve manier werken aan attitudes van leerlingen. Conflict, pesten, discriminatie en geweld horen hier niet onder. (Ernstige) overtredingen die leiden tot een B-score op het SODA-rapport dienen wel altijd besproken te worden: alleen zo leren leerlingen hoe ze het de volgende keer beter kunnen doen.
Ontdek hier op welke manier aan attitudes wordt gewerkt
- Leerlingen uit het TSO/BSO/BuSO hebben tevens vaker te maken met een negatieve perceptie als gevolg van het watervalsysteem. Ook uit eigen onderzoek blijkt dat vanuit het ASO wordt neergekeken op deze onderwijsvormen. Vzw SODAplus wil van SODA-leerlingen rolmodellen maken en terug fier laten zijn op hun school.
Ja, ik wil dat mijn leerlingen terug fier worden op hun school!
Met SODA en WE UNITE goed op weg naar meer diversiteit en verdraagzaamheid
Met WE UNITE willen we bovendien SODA-leerlingen meer betrekken bij sociale en culturele evenementen. Het engagement van ASO-leerlingen in organisaties zoals clubs en jeugdbewegingen is over het algemeen hoger dan dat van BSO-leerlingen (AHOVOKS, 2017). Dat willen we veranderen! Leerlingen van alle onderwijsvormen in contact met elkaar brengen om de onderlinge solidariteit en verdraagzaamheid te verbeteren beschouwen we als één van onze doelen.
Klik hier voor meer info over WE UNITE!
Referenties
AHOVOKS. (2017). Peiling burgerzin en burgerschapseducatie in de derde graad secundair onderwijs.
HLN. (2017). Vlaamse jongeren zijn toleranter geworden voor migranten. https://www.hln.be/nieuws/binnenland/vlaamse-jongeren-zijn-toleranter-geworden-voor-migranten~aacd9ec8/
Kavadias, D., & Dehertogh, B. (2010). Scholen en burgerschapseducatie. De totstandkoming van de vraag tot ondersteuning binnen scholen.
Onderwijs Vlaanderen. (2019). Uitgangspunten eindtermen Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven. https://onderwijsdoelen.be/uitgangspunten/4825