Motivatie van leerlingen
Zelfdeterminatietheorie
Bij vzw SODAplus hanteren we de principes van de zelfdeterminatietheorie (Ryan & Deci, 2000) om leerlingen te motiveren. Deze theorie stelt onder meer dat leerlingen zich inzetten of gemotiveerd zijn omwille van twee mogelijke redenen:
(1) Omdat ze dit willen en belangrijk vinden voor hun eigen ontplooiing (autonome motivatie)
(2) Omdat ze het gevoel hebben dat ze dit moeten in functie van het bereiken van een externe beloning (gecontroleerde motivatie)
Leerlingen die het goed doen inzake stiptheid, orde, discipline en attitude worden beloond met een SODA-attest. Dit attest bewijst hun inzet en vergroot (1) hun kans op vakantiejobs, stageplaatsen en zelf vast werk, en (2) daarmee hebben zij toegang tot heel wat leuke events. Maar deze beloningen mogen niet gezien worden als het “eindpunt”.
Iedereen kan succesvol worden
Bij vzw SODAplus willen we net dat iedereen succesvol kan worden en het gevoel krijgt erbij te horen. Met andere woorden: het SODA-attest is niet het doel op zich. Ook de vakantiejobs, stageplaatsen of gratis events zijn dat niet. Het SODA-attest is een middel om ALLE leerlingen te tonen hoe succesvol ze kunnen worden. Vzw SODAplus vindt dat SODA-leerlingen erkend moeten worden voor hun inzet en hierdoor ook ontdekt worden door de arbeidsmarkt.
Vzw SODAplus wil dat leerlingen terug trots worden op zichzelf en hun inzet, los van hun achtergrond of hun school. Met het SODA-attest kunnen ze dit ook tonen aan de buitenwereld.
Trotser op mijn SODA-attest dan op mijn school
In eigen onderzoek vroegen wij aan 2654 leerlingen wat zij het meeste zouden aanprijzen bij hun vrienden: (1) het SODA-attest, (2) de feestelijke uitreiking van het SODA-attest, of (3) hun school. Hun antwoord is telkens een score op 10. Op basis hiervan werden de Net Promoter Scores (NPS) uitgerekend (Figuur 1). De NPS staat voor het verschil tussen de leerlingen die positief zijn (promotors) en een score van 9 of 10 geven, en de leerlingen die minder tevreden zijn (criticasters) en een score tussen 0 en 6 geven. De NPS kan variëren tussen de -100 en de +100. Een NPS die boven de nul uitkomt wordt als goed gezien, een score boven de 50 als excellent.
Uit onze data (Figuur 2) blijkt dat onze leerlingen meer waarde hechten aan het SODA-attest (NPS = 56,6) dan aan de beloning (NPS = 35,4) die samenhangt met het SODA-attest, namelijk de feestelijke uitreiking die hun scholen ieder jaar voor hen organiseren. Bovendien overheerst de waarde die ze geven aan hun SODA-attest boven de reputatie van hun school (NPS = 6,7). Hoe komt dit? Waarom kijken leerlingen neer op hun school? Wat bepaalt de reputatie van een school? Dit en andere vragen worden bij vzw SODAplus kritisch onderzocht.
Klik hier en ontdek wat wij nog onderzoeken
Figuur 2. Waar hechten onze leerlingen het meeste belang aan?
Met andere woorden: onze SODA-leerlingen zien zeker en vast de waarde van het SODA-attest. Een bewijs dat vzw SODAplus in de eerste plaats werkt aan de autonome motivatie bij leerlingen. En nog belangrijker: dat we eraan werken om iedereen, ongeacht achtergrond en school, succesvol te maken.
Autonome motivatie als drijfveer
Ook uit onderzoek dat Joeri Cloostermans uitvoerde voor SODAplus blijkt dat autonome motivatie, in tegenstelling tot gecontroleerde motivatie, samenhangt met het behalen van het SODA-attest. Met andere woorden: leerlingen die het SODA-attest op zich waardevol vinden, zijn meer geneigd om het attest ook effectief te behalen dan leerlingen die het doen voor de externe beloning (bv. SODA-uitreiking). Al blijven we onze SODA-leerlingen natuurlijk graag in de bloemetjes zetten!
Lees hier het volledige onderzoek
Wil u ook dat AL uw leerlingen gelijke kansen krijgen om succesvol te worden? En wil u AL uw leerlingen motiveren?
Referenties:
Cloostermans, J. (2020). Voorspellen wie het SODA-attest behaalt: Een onderzoek naar de rol van motivatie en leerprestaties in het behalen van het SODA-attest. Onderzoeksrapport. Geraadpleegd op https://tinyurl.com/y375ydcf
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68–78. https://doi.org/10.1037//0003-066X.55.1.68